Nếu bạn đã từng lân lê trên các hội nhóm làm đẹp về vấn đề chăm sóc da thì chắc chắn bạn đã nghe đến cụm từ “hàng rào bảo vệ da”. Mọi người đều đang cố gắng để bảo vệ nó bằng nhiều cách thức khác nhau. Còn nếu bạn là người mới tập tành chăm sóc da thì kiến thức về hàng rào bảo vệ da chắc chắn sẽ hữu ích cho bạn. Vậy hàng rào bảo vệ da là gì? Mục đích của nó là gì và điều gì có thể gây ra tổn thương?
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giúp trả lời những câu hỏi đó và cũng sẽ đưa cho các bạn một vài gợi ý nhằm bảo vệ và khôi phục lớp màng phòng thủ quan trọng này ngay tại nhà.
Hàng rào bảo vệ da là gì? Mục đích của hàng rào đó là gì?
Da của chúng ta có cấu tạo gồm nhiều lớp, mỗi lớp lại có chức năng bảo vệ riêng. Lớp ngoài cùng được gọi là lớp sừng, có thể hình dung nó như một “bức tường gạch”. Nó bao gồm những tế bào da cứng được gọi là tế bào giác mạc được liên kết với nhau bằng các lipit giống như vữa. Đây chính là hàng rào bảo vệ da của bạn.
Bên trong tế bào da, hay còn gọi là “viên gạch” sẽ có chất sừng và chất dưỡng ẩm tự nhiên. Lớp lipid giúp liên kết những viên gạch này chứa cholesterol, axit béo và ceramide.
Bức tường gạch này tuy mỏng manh nhưng lại thực sự đang bảo vệ bạn hằng ngày hàng giờ. Nếu không có nó, tất cả các yếu tố độc hại từ môi trường sẽ có hại và mầm bệnh có thể xâm nhập vào da, có thể gây hại cho cơ thể bạn.
Ngoài ra, nếu không có hàng rào bảo vệ da, nước ở những lớp cấu tạo dưới sẽ thoát ra ngoài mà không có kiểm soát, gây nên tình trạng khô da, dễ khiến cơ thể mất nước.
Hàng rào bảo vệ da có một vai trò quan trọng và cần thiết để đối với sức khỏe làn da. Do vậy để có một làn da khỏe đẹp, chúng ta cần đảm bảo cho hàng rào này thực hiện tốt chức năng của mình.
Điều gì có thể làm hỏng hàng rào bảo vệ da?
Mỗi ngày, làn da phải đối mặt với hàng loạt mối đe dọa đến từ bên trong và bên ngoài môi trường.
Một số điều kiện bên trong và bên ngoài môi trường có thể ảnh hưởng đến hàng rào bảo vệ da như:
Môi trường quá ẩm hoặc quá khô
Chất gây dị ứng, chất kích thích và chất ô nhiễm
Phơi nắng quá nhiều
Sử dụng chất tẩy rửa, xà phòng có độ kiềm quá cao
Tiếp xúc với hóa chất khắc nghiệt
Tẩy da chết quá nhiều hoặc tẩy rửa quá nhiều
Sử dụng steroid
Bị stress
Các yếu tố di truyền có thể khiến bạn dễ mắc một số bệnh về da như viêm da dị ứng và bệnh vẩy nến.
Vai trò của hàng rào bảo vệ da
Hàng rào bảo vệ da của chúng ta có tính acid nhẹ. Tính acid hay lớp acid này giúp tạo ra một loại “đệm” chống lại sự phát triển của vi khuẩn, vi rút và nấm có hại có thể làm tổn thương da dẫn đến nhiễm trùng và các tình trạng không tốt về da khác.
Với tác dụng bảo vệ da khỏi vi khuẩn xâm nhập, chúng ta cần đặc biệt lưu ý bảo vệ lớp acid đối với các vết thương, vì tính acid của da cần thiết cho nhiều tương tác sinh học trong quá trình chữa lành những tổn thương đó.
Lớp acid bề mặt da rất dễ bị hư hại. Ngoài các yếu tố bên trong và bên ngoài kể trên thì nó còn có thể bị hư hại do tình trạng sức khỏe như bệnh tiểu đường, tiểu không kiểm soát. Những bệnh này có thể làm thay đổi nồng độ acid trong da và làm suy yếu hoạt động của “tấm đệm này”. Vì vậy, khi sử dụng các sản phẩm chăm sóc da, chúng ta nên chọn những sản phẩm có tính acid.
Dấu hiệu nhận biết hàng rào bảo vệ da đang bị hư hại
Khi hàng rào bảo vệ da không hoạt động được bình thường, chúng sẽ đưa ra một dấu hiệu để chúng ta quan tâm đến nó hơn như:
Da khô, có vảy
Da bị mẩn, ngứa
Da sần sùi
Mụn
Da trở nên nhạy cảm hoặc xuất hiện mụn viêm
Nhiễm trùng da do vi khuẩn, vi rút, nấm,…
Cách bảo vệ và phục hồi hàng rào bảo vệ da của bạn
Với tầm quan trọng của việc duy trì hàng rào bảo vệ da và lớp màng acid, chúng ta có thể làm gì để giữ cho chúng luôn khỏe mạnh?
Đơn giản hóa chu trình chăm sóc da
Nếu chu trình chăm sóc da hằng ngày của bạn đang sử dụng nhiều sản phẩm phức tạp, bạn có thể vô tình làm suy yếu hàng rào bảo vệ da của mình. Các bạn nên cân nhắc trao đổi với bác sĩ da liễu hoặc chuyên gia chăm sóc da để chỉ sử dụng những sản phẩm nào cần thiết và hiệu quả nhất.
Ví dụ như nếu chu trình chăm sóc da của bạn đang có sản phẩm tẩy da chết, hãy để ý xem da của bạn phản ứng như nào đối với phương pháp cũng như sản phẩm bạn đang sử dụng. Chúng tôi khuyên những người có làn da nhạy cảm và tông màu da sẫm hơn nên thử phương pháp tẩy tế bào chết hóa học nhẹ nhàng.
Ngoài ra, một số loại tẩy tế bào chết và dụng cụ rửa mặt cũng có thể tạm thời làm hỏng hàng rào bảo vệ da của bạn. Vì vậy đừng lạm dụng sử dụng nhiều sản phẩm mà hãy lắng nghe phản ứng của làn da để chọn ra những sản phẩm phù hợp nhất.
Chú ý đến độ pH của sản phẩm
Lớp màng acid mỏng manh của da dao động quanh độ pH 5,7 nhưng độ pH của một số sản phẩm dành cho da có thể dao động từ 3,7 đến 8,2.
Các bạn nên sử dụng các sản phẩm làm sạch có độ pH thấp hơn gần với độ pH tự nhiên của da.
Ổn định độ pH của da có thể giúp bảo vệ da khỏi các tình trạng như viêm da, mụn nước, mụn trứng cá và nhiễm nấm Candida albicans.
Sử dụng dầu thực vật để củng cố hàng rào bảo vệ da
Một số loại dầu thực vật có thể giúp sửa chữa hàng rào bảo vệ da cũng như khóa ẩm cho nó. Một số loại dầu còn có thêm tác dụng kháng khuẩn, chống viêm và chống oxy hóa.
Một số loại dầu thực vật đem lại hiệu quả nhất trên da như:
Dầu jojoba
Dầu dừa
Dầu hạnh nhân
Dầu argan
Dầu cây lưu ly
Dầu tầm xuân
Dầu hướng dương
Dầu đậu nành
Có nhiều cách để sử dụng dầu thực vật. Bạn có thể sử dụng các sản phẩm dưỡng da mặt, sữa tắm hoặc dưỡng thể có thành phần chứa một hoặc một vài loại dầu kể trên. Hoặc có thể sử dụng trực tiếp chúng trên da bằng cách đổ một lượng dầu nhỏ vào lòng bàn tay và massage nhẹ nhàng lên da cho đến khi nó được hấp thụ hoàn toàn.
Sử dụng các sản phẩm có chứa thành phần ceramides
Ceramides là chất béo dạng sáp được tìm thấy ở nồng độ đặc biệt cao trong lớp sừng, có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ da.
Các sản phẩm có chứa pseudo-ceramides có thể giúp cải thiện tình trạng khô, ngứa và đóng vảy do hư hại hàng rào bảo vệ da. Chất dưỡng ẩm giàu ceramide cũng có thể sửa chữa cấu trúc của hàng rào bảo vệ da bị hư hại.
Đặc biệt đối với những làn da bị mụn trứng cá thì ceramide là một thành phần vô cùng hữu ích. Khi da bị mụn, hàng rào bảo vệ da thường bị suy giảm và việc điều trị mụn có thể khiến da bị khô và ửng đỏ. Vì vậy, sử dụng ceramide sẽ giúp phục hồi lại lớp màng bên ngoài cũng như bổ sung độ ẩm cho da.
Sử dụng các loại kem dưỡng ẩm có chứa acid hyaluronic, petrolatum hoặc glycerin
Dù da bạn là da dầu hay da khô hay da thường thì kem dưỡng vẫn là sản phẩm được khuyên dùng.
Kem dưỡng ẩm giúp phục hồi hàng rào bảo vệ da bằng cách ngăn sự mất nước qua da. Khi thoa kem dưỡng, chúng hình thành nên một lớp màng mỏng trên da giúp giữ ẩm. Một trong những thành phần khóa ẩm mạnh mẽ nhất là petrolatum, có khả năng ngăn chặn đến 99% sự thoát hơi nước qua da.
Ngoài kem dưỡng ẩm thì chất giữ ẩm cũng có thể cải thiện chức năng của hàng rào. Chất giữ ẩm hoạt động bằng cách hút nước – từ môi trường bên ngoài hoặc bên trong cơ thể bạn – và liên kết nó với hàng rào bảo vệ da. Các chất giữ ẩm được sử dụng phổ biến và hiệu quả như acid hyaluronic, glycerin, mật ong và ure.
Dưới đây là một số sản phẩm kem dưỡng ẩm có chứa hyaluronic acid mà bạn có thể dễ dàng tìm mua. Với các loại kem này, các bạn nên bôi khi da vẫn còn ẩm để các hoạt chất hút ẩm từ môi trường bên ngoài, giữ và khóa lại lớp ẩm đó trên da.
CeraVe Daily Moisturizing Lotion with Hyaluronic Acid: Công thức với axit hyaluronic, loại sữa dưỡng thể giữ ẩm nhẹ này đặc biệt có lợi cho làn da khô trên cơ thể, mặt và tay của bạn.
Neutrogena Hydro Boost Body Gel Cream: Được cung cấp bởi axit hyaluronic, công thức gel siêu nhẹ giá cả phải chăng này là một lựa chọn tuyệt vời để dưỡng ẩm cho toàn bộ cơ thể của bạn.
Kem Dưỡng Ẩm Altruist Dermatologist Moisturising Fluid 0.5% Hyaluronic Acid 50ml sử dụng axit hyaluronic trọng lượng phân tử thấp giúp thẩm thấu tốt hơn, dưỡng ẩm tốt hơn, kết hợp với glycerin, urê và bơ hạt mỡ để tăng cường các yếu tố giữ ẩm tự nhiên của da.
Lời kết
Lớp ngoài cùng của da – hàng rào bảo vệ da đóng một vai trò vô cùng quan trọng, nó bảo vệ cơ thể bạn chống lại sự tấn công thường xuyên của các mối đe dọa từ môi trường đồng thời bảo vệ sự cân bằng nước quan trọng của cơ thể. Hãy chú ý đến các dấu hiệu hư hỏng của “bức tường” này để có sự phục hồi kịp thời. Nên sử dụng các sản phẩm dưỡng ẩm từ dầu thực vật hoặc các thành phần như glycerin, hyaluronic acid, ure, petrolatum để dưỡng ẩm và phục hồi da.